مقایسه کیفیت زندگی سالمندان قبل و بعد از دریافت بسته خدمات توانبخشی روزانه سازمان بهزیستی

اهداف: با افزایش جمعیت سالمندان توجه به مشکلات آنان در جامعه ابعاد تازه و گسترده ای یافته است. در این میان گروه های تخصصی توانبخشی در مراکز مراقبتی، روزانه تلاش می­ کنند تا با ارائه خدمات به سالمندان تا جای ممکن از ورود آنان به مراکز اقامتی شبانه روزی جلوگیری کنند. سازمان بهزیستی بدین منظور بسته خدماتی خاصی را طراحی و آن را برای اجرا به مراکز ارائه دهنده خدمات ابلاغ کرده است. هدف کلی این مطالعه، مقایسه وضعیت کیفیت زندگی سالمندان قبل و بعد از دریافت بسته خدمات توانبخشی سازمان بهزیستی در مرکز روزانه توانبخشی کهریزک-محمدشهر کرج بود. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر، روش توصیفی-تحلیلی دوگروهی از نوع قبل و بعد بود و جامعه آماری آن را سالمندان مراجعه کننده به مراکز جامع توانبخشی تشکیل می دادند. در این پژوهش، 50 نفر از سالمندان مراجعه کننده به مرکز روزانه سالمندی کهریزک شماره 2 -واقع در محمدشهر کرج- در سال 94-1393 که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، به طورتصادفی در دو گروه 25 نفره مورد و شاهد قرار گرفتند. به منظور رعایت اخلاق پژوهش، افراد گروه شاهد در فهرست انتظار دریافت خدمات قرار داده شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه کیفیت زندگی (sf-36) و فرم جمع آوری اطلاعات جمعیت شناختی بود. کیفیت زندگی قبل، یک ماه و سه ماه بعد از شروع مطالعه در هر دو گروه اندازه گیری و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نسخه 20 نرم افزار spss و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: در این مطالعه میانگین سنی دو گروه مورد و شاهد به ترتیب 43/66 و 68/1 بود. براساس آزمون تی، بین میانگین سن در دو گروه مورد و شاهد اختلاف معناداری وجود نداشت. علاوه بر این بین جنسیت، سطح تحصیلات و سابقه بستری نیز قبل از مطالعه اختلاف معناداری دیده نشد. یافته های مطالعه نشان داد در گروه مورد میانگین نمرات کیفیت زندگی در شروع مطالعه، یک و سه ماه بعد به ترتیب 43/95، 56/30 و 74/38 و در گروه شاهد به ترتیب 44/74، 49/79 و 57/82 بود. حداقل نمره کسب شده سالمندان از پرسش نامه کیفیت زندگی 24/72 و حداکثر نمره کسب شده آنان از پرسش نامه کیفیت زندگی 86/11 بود. علاوه براین، یافته های پژوهش نشان داد که در شروع مطالعه، میانگین کیفیت زندگی در دو گروه مورد و شاهد اختلاف معناداری ندارد، اما ظرف یک و سه ماه بعد از مداخله، این اختلاف معنی دار شد (به ترتیب 0/015>p و 0/001>p). نتیجه گیری: براساس یافته ها، خدمات مراقبتی روزانه ارائه شده در مرکز کهریزک موجب افزایش معنادار کیفیت زندگی سالمندان شده است. بنابراین انتظار می رود این خدمات بتواند به عنوان شیوه ای مؤثر و مکمل در کنار مداخلات رایج دیگر و همچنین به عنوان مداخله ای غیردارویی در افزایش کیفیت زندگی وابسته به سلامت در سالمندان به کارگرفته شود براین اساس، می توان گفت که بسته خدماتی سازمان بهزیستی کارآیی لازم را برای مراکز روزانه در توانمندسازی سالمندان دارد.